Pozornie nieatrakcyjne, zacienione części ogrodu mają w rzeczywistości ogromny potencjał. Rośliny cieniolubne są właśnie tym, czego potrzeba, aby rozjaśnić i ubarwić te pozornie ponure miejsca. Okazuje się, że rośliny dobrze rosnące w cieniu lub półcieniu zapewniają kolor na znacznie dłużej niż w miejscach nasłonecznionych. Czasami trudno jest wybrać, co posadzić w cieniu, mimo że do wyboru jest wiele roślin wielo- i jednorocznych. Wśród nich jest wiele kwiatów i kwitnących krzewów, które dobrze się czują i pięknie rosną w miejscu o małej ilości światła słonecznego. Możemy je wykorzystać do dekoracji klombu, a także posadzić w skrzynkach balkonowych czy tarasowych. Oto kilka przykładów roślin wieloletnich, które będą ozdobą ogrodu przez wiele lat, a także kilka roślin jednorocznych, które w sezonie dodadzą koloru Twojemu ogrodowi kwiatowemu.
Rośliny cieniolubne w cienistym ogrodzie
Cień lub półcień, czyli obszary, które otrzymują nie więcej niż 3-4 godziny światła słonecznego dziennie, są najczęściej spotykane na tarasach i balkonach od strony północno-wschodniej i północno-zachodniej. Poniżej przedstawiamy propozycje najciekawszych rodzajów roślin ozdobnych, które nadają się do uprawy w takich miejscach.
W naturze cieniolubne rośliny wieloletnie rosną w dolnych partiach lasów i terenów zielonych, dlatego są przystosowane do ograniczonej ilości światła, które do nich dociera. Ważne jest, aby wziąć pod uwagę liczbę godzin światła słonecznego docierającego do konkretnego miejsca sadzenia, wilgotność najbliższego otoczenia oraz żyzność i kwasowość gleby, w której będzie rosnąć wybrany gatunek.
Tawułka
Tawułka (Astilbe) kwitnie szczególnie pięknie. Duże, zwężające się kwiatostany mogą być białe, różowe lub czerwone. W zależności od odmiany kwitnie od czerwca do października. Preferuje wilgotne i zacienione miejsca. Dorasta do wysokości około 1,5 m. Świetnie będzie wyglądać np. przy oczku wodnym. Lubi żyzną, próchniczną i wilgotną glebę. Tawułki są odporne na mróz. Czasami hoduje się je w dużych pojemnikach. Jest to bardzo deklarcyjna i w dodatku raczej mało wymagająca roślina.
Funkia
Funkia (Hosta) ma bardzo skromne wymagania co do pielęgnacji. Jej ozdobą są głównie liście, choć funkie również kwitną. Potrzebują przepuszczalnej i wilgotnej, lekko kwaśnej gleby. Są to rośliny wieloletnie. Funkie zwykle preferują zacienione miejsca, ale niektóre odmiany dobrze radzą sobie w pełnym słońcu. Można je sadzić pod drzewami, krzewami, a nawet nad stawem. Istnieje wiele odmian funkii – różnią się kolorem liści, zwykle w różnych odcieniach zieleni, czasem z bladymi krawędziami lub całkowicie białe, jak w modnej ostatnio odmianie White Feather.
Żurawka
Żurawki (Heuchera) są modne od co najmniej kilku lat. Zdobią je liście w różnych kolorach, od odcieni zieleni po czerwień i głęboki kasztan. Subtelne kwiaty pojawiają się na wzniesionych łodygach od maja do sierpnia. Lubią miejsca półcieniste, glebę próchniczną i wilgotną. Zazwyczaj dobrze rosną po przezimowaniu w gruncie, ale cenniejsze okazy lepiej okryć przy mrozach. Dobrze rosną również w pojemnikach. Dobrze będą wyglądać na skalniaku, w alpinarium, przy oczku wodnym lub pod drzewami – najlepiej sadzić je w grupach. Są wieloletnie.
Dąbrówka rozłogowa
Dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) to wieloletnia, płożąca roślina zadarniająca. Preferuje miejsca półcieniste i cieniste i wilgotną, próchniczną glebę. Może być sadzona wzdłuż brzegów zbiorników wodnych i na obrzeżach rabat kwiatowych. Kwiaty są zwykle niebiesko-fioletowe, czasem białe lub różowe. Kolor liści również może się różnić. Jest bardzo ekspansywna i należy uważać, aby nie przyćmiła innych roślin. Wygląda również spektakularnie w pojemnikach. Częściowo zimozielona, czasami jednak liście obumierają, ale na wiosnę wyrastają nowe.
Konwalia majowa
Konwalia majowa (Convallaria majalis) to delikatna roślina wieloletnia o pięknym, charakterystycznym zapachu. Najlepiej poradzi sobie w próchnicznej, przepuszczalnej i wilgotnej glebie. Konwalie lubią cień i dobrze rosną pod drzewami i krzewami. Jest to roślina wieloletnia. Jest często używana jako kwiat cięty. Rośnie szybko, dlatego istnieje ryzyko, że może zadusić inne rośliny ogrodowe. Uwaga – pomimo właściwości leczniczych jest silnie trująca. Konwalie są czasami uprawiane w doniczkach. Można je znaleźć naturalnie w stanie dzikim.
Barwinek pospolity
Barwinek pospolity (Vinca minor) to pełzająca, nisko rosnąca roślina wieloletnia. Preferuje cień lub półcień i torfową, dość wilgotną glebę. Kwitnie w kwietniu i maju. Ma fioletowo-niebieskie kwiaty, ale dostępne są również odmiany białe lub różowe. Dobrze rośnie pod drzewami i krzewami, pokrywając ziemię i zastępując trawę. Doskonale nadaje się na skalniaki i skarpy. Dobrze rośnie również w pojemniku, z którego pięknie zwisa. Można je więc uprawiać na tarasie lub balkonie. Barwinek pospolity objęty jest w Polsce częściową ochroną gatunkową. Uwaga – jest to roślina trująca.
Begonia – idealna na balkon
Begonię (Begonia) można uprawiać zarówno w ogrodzie, jak i w domu. Istnieje wiele odmian, różniących się między innymi rodzajem kwiatów – na przykład mogą być jedno- lub dwupienne – oraz sposobem pielęgnacji. Begonia kaskadowa – preferuje stanowisko półcieniste, a gleba powinna być próchnicza. Wymaga regularnego podlewania i nawożenia. Aby przedłużyć kwitnienie, należy przycinać przekwitłe kwiatostany. Jest to odmiana zwisająca – bardzo ładnie wygląda w koszach lub wiszących pojemnikach. Begonia stale kwitnąca – odmiana ta lubi stanowiska słoneczne. Jej liście są grube, mięsiste i błyszczące. Lubi próchniczną, lekko kwaśną glebę. Jest to roślina jednoroczna.
Niecierpki – na zacieniony balkon
Niecierpek (Impatiens) dobrze rośnie w cieniu lub półcieniu. Jest rośliną jednoroczną, ale będzie ozdobą ogrodu aż do pierwszych przymrozków. Sadzonki są dostępne w centrach ogrodniczych każdej wiosny – najpopularniejsze kolory to biały, różowy, czerwony i łososiowy. Gleba powinna być próchniczna i stosunkowo wilgotna – należy jednak uważać na nadmierne podlewanie. Lepiej też nie spryskiwać rośliny wodą, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia chorób. W okresie kwitnienia warto wzmocnić ją nawozem dla roślin kwitnących lub balkonowych. Impatiens (łac. niecierpliwy) swoją nazwę zawdzięcza sposobowi rozsiewania nasion – torebki nasienne są bardzo wrażliwe na dotyk, a wystarczy podmuch wiatru, by nasiona ochoczo wysypały się z owocu, nawet na odległość kilku metrów. W naturze rośnie głównie w Afryce i Azji.
Krokusy
Krokus (Crocus) zachwycają swoimi wspaniałymi fioletowymi, purpurowymi, żółtymi i białymi kwiatami z delikatnymi żyłkami o ciemniejszym kolorze. Liście krokusa są wąskie, przypominają trawę i nabierają srebrnozielonego koloru w środku. Lubią wilgoć, ale należy zachować ostrożność, ponieważ zbyt duża ilość wody nie jest dla nich odpowiednia. Gleba, w której najlepiej się czują, powinna być próchniczna i przepuszczalna dla wody. Rośliny posadzone w piaszczystej glebie mogą nie zakwitnąć. Zazwyczaj wysiewa się je w kolorowych skupiskach lub po prostu w pęczkach.
Krzewy do cienia i półcienia
Właściciele zacienionych ogrodów często wybierają krzewy ozdobne. Jest to sprawdzone rozwiązanie, jeśli zależy Ci na spektakularnych efektach i szybko rosnących roślinach. Pole wyboru zawęża się jednak, jeśli są to nasłonecznione miejsca lub tereny otoczone większymi okazami i drzewami.
Pieris japoński
Pieris japoński (Pieris japonica) lubi nie tylkko miejsca zacienione lub półcieniste, ale także osłonięte od wiatru. Lubią kwaśną glebę. Są roślinami zimozielonymi. Ich liście mogą być zielone, czasem ze srebrną obwódką, a młode rośliny mogą być zabarwione na czerwono. Kwiatostany tworzą się jesienią i zdobią krzew również zimą. Młode sadzonki należy okrywać i chronić przed zimnem – nawet w bezśnieżne zimy. Kwiaty są bardzo dekoracyjne i pojawiają się na krzewie pod koniec kwietnia. Są to krzewy wieloletnie.
Rododendron
Rododendron, znany także jako różanecznik albo azalia, to kolejny piękny, cieniolubny krzew. Występuje w wielu odmianach, a kolory kwiatów można wybierać spośród białych, żółtych, czerwonych, różowych lub fioletowych i innych. Podobnie jak hortensja pnąca, preferuje żyzną, próchniczną i kwaśną glebę, a kwitnie w maju i czerwcu. Przy odpowiednich warunkach może powtórzyć kwitnienie. W zależności od gatunku rośnie do 20 cm rocznie. Rododendrony nie wymagają przycinania, ale odwdzięczają się swoim gospodarzom odpowiednio nawożoną glebą i osłoną w miesiącach zimowych.
Pnącza do cienistych miejsc
Potencjał zacienionych miejsc wokół domu jest często niewykorzystywany. Najlepiej jest sadzić nowe rośliny w ogrodzie wiosną lub jesienią. Pnącza to idealny wybór dla tych, którzy oczekują szybkiego efektu. Uprawa pnączy to także dobre rozwiązanie, gdy chcemy zazielenić nieatrakcyjne pionowe elementy, takie jak ściana budynku, płot czy ogrodzenie domu.
Bluszcz
Bluszcz (Hedera) to długowieczna roślina pochodząca z Europy i Azji Mniejszej, znana z obfitych ciemnozielonych liści i walorów ozdobnych. Bluszcz pospolity ma korzenie wzdłuż pędów, które przylegają do ziemi. Sadzony w doniczkach może osiągnąć wysokość 2 metrów, ale samodzielnie rosnące okazy mogą osiągnąć nawet 20 metrów. Z biegiem czasu liście bluszczu zmieniają swoją teksturę i zmieniają się w błyszczącą, skórzastą powierzchnię z małymi włoskami. Sadząc tę roślinę warto pamiętać, aby zadbać o żyzną, wilgotną i zasadową glebę, a na kolejne zimy roślinę należy zabezpieczyć dodatkowym okryciem.
Hortensja pnąca
Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) to kolorowa alternatywa dla zwykłej hortensji, która rośnie równie szybko i może osiągnąć nawet 10 metrów wysokości. Przyczepia się do podłoża za pomocą korzeni bocznych. Roślina ma wiele ciemnozielonych liści, które jesienią zmieniają kolor na żółto-pomarańczowy. Jednak najbardziej atrakcyjną częścią hortensji pnącej są jej duże, białe, płaskie kwiaty, które osiągają do 25 cm średnicy. Roślina nie jest wymagająca, preferuje kwaśną, próchniczną, wilgotną glebę i nie wymaga dodatkowego okrywania podczas chłodów.
Źródła:
https://www.housebeautiful.com/lifestyle/gardening/g18665158/shade-loving-plants/
https://www.hortorus.pl/rosliny_do_cienia/
https://zielonyogrodek.pl/ogrod/zakladanie-ogrodu/4135-top-15-najpopularniejszych-roslin-do-cienia
Zdjęcia poglądowe © Canva.