Wszyscy lubią truskawki, ale aby uzyskać dobre plony, trzeba nie tylko włożyć dużo pracy, ale także zebrać wiele informacji na temat pielęgnacji truskawek. Którą odmianę wybrać? Warto wziąć pod uwagę czas dojrzewania owoców i wybrać jedną lub kilka wczesnych odmian oraz jedną/kilka późnych. W ten sposób będziesz mieć świeże owoce przez cały sezon wegetacyjny. Różnica między początkiem zbiorów odmian wczesnych i późnych wynosi od dwóch do trzech tygodni. Warto więc uzupełnić tradycyjne odmiany truskawkami odmianami powtarzającymi, przedłużając w ten sposób smak lata do późnej jesieni.
Wybierając odmiany, należy wziąć również pod uwagę to, ile wymagają one pielęgnacji. Początkującym poleca się wybór odmian mniej wymagających w pielęgnacji i bardziej odpornych na gorsze warunki uprawy. Oto kilka najpopularniejszych i najbardziej chwalonych odmian.
Wczesne i średnio-wczesne odmiany truskawek
Sezon truskawkowy rozpoczyna się od wczesnych odmian, takich jak Honeoye, Kama, Flair, Kent, Anita, Ambrosia, Daroyal, Asia, Allegro, Christine czy Rumba. Truskawki te zwykle zaczynają owocować pod koniec maja. Wczesne odmiany truskawek można dodatkowo zabezpieczyć wiosną za pomocą agrowłókniny, przyspieszając w ten sposób dojrzewanie i chroniąc je przed mrozem.
Honeoye
Honeoye od wielu lat jest jedną z najbardziej cenionych bardzo wczesnych odmian truskawek. Owoce są aromatyczne, dobrze ukształtowane, czerwone, błyszczące i dość jędrne. Jest to amerykańska odmiana o wysokich zdolnościach adaptacyjnych, dlatego jest uprawiana w wielu krajach Europy i innych krajów świata. Zwykle owocuje na przełomie maja i czerwca. Truskawki Honeoye są aromatyczne i mają wyrazisty smak. Miąższ jest jędrny, jasnoczerwony i soczysty. Zachowują swój kształt nawet po długim transporcie (wyglądają na świeżo zerwane). Plon truskawek Honeoye z rośliny jest dość wysoki – największy plon jest w pierwszym zbiorze.
Flair
Szeroko znana odmiana Flair jest bardzo wczesna, daje plon około 5 dni wcześniej niż Honeoye. Dobrze nadaje się do wczesnej uprawy pod osłonami lub w szklarni. Owoce są bardzo atrakcyjne, duże, jasnoczerwone, bez tendencji do ciemnienia, błyszczące, o silnym aromacie truskawkowym. Ze względu na wyjątkową urodę i wysokie walory smakowe odmiana ta jest bardzo popularna w wielu krajach Europy Zachodniej, gdzie ma duży udział w rynku wczesnych truskawek.
Odmiana Flair to wysokowydajna odmiana (np. W Polsce istnieją plantacje produkujące 30 ton owoców z hektara), ale jej słabo rozwinięty system korzeniowy (cecha genetyczna odmiany) sprawia, że jest bardzo wymagająca pod względem nawadniania i nawożenia. W naszym klimacie odmiana ta zwykle dobrze zimuje, ale bez okrycia agrowłókniną istnieje duże ryzyko uszkodzenia wczesnych kwiatów przez mróz.
Odmiana Flair ma niską podatność na choroby liści, ale jest dość wrażliwa na choroby korzeni, dlatego nie zalecamy jej uprawy na obszarach „zmęczonych” uprawą truskawek, chyba że po dezynfekcji gleby. Mniej doświadczonym plantatorom zaleca się rozpoczęcie uprawy od mniej wymagającej odmiany.
Christine
Christine jest jedną z nowszych odmian, ale już cieszy się sporą popularnością. Jagody są koloru jasnoczerwonego i pojawiają się obficie pod koniec maja lub na początku czerwca. Owoce są słodkie i smaczne, duże i kształtne. Odmiana jest odporna na mróz i większość chorób. Dobrze sprawdza się w naszym klimacie. Christine doskonale nadaje się zarówno na przetwory, jak i w postaci deserowej. Sprawdzi się zarówno w uprawie profesjonalnej, jak i w ogrodach i ogródkach działkowych.
Najpopularniejsze odmiany średnio-wczesne to Elsanta, Kimberley, Ducat, Elkat i Ambrosia.
Ducat
Ducat to stara, sprawdzona odmiana. Owoce są początkowo bardzo duże, a następnie nieco mniejsze, jędrne, dość smaczne i bardzo atrakcyjne ze względu na błyszczący i jaskrawoczerwony kolor. Odmiana jest odporna na szarą pleśń i choroby korzeni. Jest wyjątkowo plenna i odporna na mróz. Zawiązuje owoce po 6 tygodniach od sadzenia. Bardzo łatwa w uprawie i dlatego polecana dla początkujących.
Ambrosia
Odmiana Ambrosia jest klasyfikowana jako odmiana średnio wczesna. Owoce mają kształt lizaka, są jaskrawoczerwone i bardzo smaczne. Jest to odmiana deserowa, jedna z najsmaczniejszych i najsłodszych odmian w Europie. Wyjątkowa słodycz Ambrosii czyni ją idealną do produkcji dżemów i innych przetworów. Jest też odporna na choroby i niskie temperatury. Ambrosia jest odmianą licencjonowaną, co oznacza, że tylko szkółki autoryzowane przez hodowcę mogą ją sprzedawać.
Późne odmiany truskawek
Najpopularniejsze późne odmiany truskawek to m. in. Senga Sengana, Alfa, Vikat, Pandora, Centauri, Florence, Elegance, Faith i Magnum. Zaletą późnych odmian truskawek jest to, że unikają wiosennych przymrozków, ale za to trzeba poczekać znacznie dłużej na te owoce.
Senga Sengana
Senga Sengana to pachnąca, soczysta truskawka o bogatym czerwonym miąższu. Od wielu lat jest to jedna z najlepszych odmian do przetwórstwa (mrożenia i konserwowania). Doskonale nadaje się także do spożycia na świeżo. Obfite plony. Zwykle zbierana jest od połowy czerwca do początku lipca. Owoce są duże (z czasem coraz mniejsze), o ciemnoczerwonej skórce z błyszczącym połyskiem. Mają stożkowaty kształt ze zwężeniem przy szypułce. Szypułka bardzo łatwo oddziela się od owocu. Miąższ ciemnoczerwony, średnio twardy, soczysty, bardzo aromatyczny i smaczny. Truskawki Senga Sengana źle znoszą długotrwałe przechowywanie i transport. Ta odmiana jest odporna na choroby korzeni, mróz i suszę. Warto zabezpieczyć je przed białą plamistością liści truskawki (Mycosphaerella fragariae), gronowcem szarym (Botrytis cinerea) i roztoczem truskawkowcem (Phytonemus pallidus). Odmiana ta jest ulubioną wśród profesjonalistów, ale jest również idealna do uprawy amatorskiej.
Florence
Florence to odmiana pochodząca z Wielkiej Brytanii. Pozwala znacznie wydłużyć okres zbioru odmian deserowych. Owoce są duże i bardzo duże, w kolorze od głębokiej czerwieni do burgunda, bardzo jędrne i matowe, bardzo smaczne. Nadaje się do uprawy ekologicznej, ponieważ jest odporna na choroby liści i korzeni oraz stosunkowo odporna na szarą pleśń. Jest odporna na mróz i bardzo wydajna. Owoce nie boją się długotrwałego transportu.
Odmiany truskawek powtarzające owocowanie
Oprócz tradycyjnych odmian, które owocują raz w roku, istnieją również truskawki, które owocują wielokrotnie i są znane jako truskawki powtarzające. Nie owocują one jednak tak obficie jak tradycyjne odmiany. Można je rozróżnić po dwóch wyraźnie zaznaczonych okresach owocowania: letnim i jesiennym. Truskawki odmian powtarzających mają dłuższy okres owocowania niż odmiany tradycyjne. W sprzyjających warunkach pogodowych owocowanie trwa do pierwszych przymrozków.
Drugi zbiór rozpoczyna się kilka tygodni po pierwszym zbiorze. Charakterystyczną cechą jest jednoczesne pojawianie się na roślinach kwitnących pąków, kwiatów i dojrzewających owoców. Drugie zbiory są zwykle bardziej obfite niż pierwsze, zwłaszcza jeśli zrywane są pierwsze kwiaty rozwijające się wiosną (i odwrotnie). Warto również usuwać kwiaty, które otwierają się w drugiej połowie września. W przeciwnym razie rośliny będą produkować mniej sadzonek do rozmnażania.
Odmiany powtarzające truskawek zwykle rosną słabiej, dotyczy to zarówno części nadziemnej, jak i korzeni. Wpływa na to obfitość owoców, a także ciągłość tworzenia pąków, rozwoju kwiatów i dojrzewania owoców. Takie odmiany są też dość wymagające i podatne na niekorzystne warunki atmosferyczne – zimą są bardziej narażone na mróz. Dlatego warto je okrywać, ale dopiero po pierwszych przymrozkach, np. ściółką ze słomy. Wymagają też staranniejszej pielęgnacji, w tym podlewania i nawożenia, a przede wszystkim żyznej gleby.
W naszej strefie klimatycznej do najpopularniejszych należą Selva, Hummi Gento, San Andres, Malga, Charlotte, Amandine, Capri i inne.
Selva
Selva to truskawka owocująca od lata do jesieni. Odmiana ma duże, jędrne i atrakcyjne owoce i jest bardzo odporna. Są również idealne do uprawy w gruncie jako truskawki pnące lub wiszące. Zwykle owocuje od końca maja do późnej jesieni (mróz) z krótką, około dwutygodniową przerwą na przełomie lipca i sierpnia. Truskawki Selva są duże, niektóre nawet bardzo duże, atrakcyjne, stożkowate, sercowatokuliste i sercowate. Skórka jest jednolicie czerwona i błyszcząca. Miąższ jest bardzo jędrny i jasnoczerwony. Owoce dobrze znoszą nawet długi transport i przechowywanie w warunkach otoczenia, zachowując świeży wygląd. Średni plon z jednej rośliny odmiany Selva jest wysoki, pod warunkiem, że owoce są dobrze nawadniane podczas owocowania. Truskawki Selva nie są bardzo podatne na choroby, ale są umiarkowanie wrażliwe na niskie temperatury. Aby uzyskać bardzo dobre plony, truskawki powinny być nawożone. Najlepiej uprawiać je na bardziej żyznych i wilgotnych glebach.
Charlotte
Charlotte to kolejna popularna odmiana truskawek powtarzających owocowanie. Krzak jest dość gęsty i jednocześnie zwarty, co pozwala na dość gęste sadzenie. Miąższ jest bardzo aromatyczny, soczysty i średnio zwarty. Charlotte charakteryzuje się wysoką zawartością cukru w jagodach. W porównaniu do innych odmian, plon nie jest szczególnie wysoki. Wyjątkowy smak tej odmiany sprawia, że pomimo jej wad ogrodnicy i kolekcjonerzy odmian decydują się jednak na jej uprawę.
Ostara
Warto również wspomnieć o odmianie Ostara, która jest mało wymagająca, mrozoodporna i odporna na szkodniki. Plony rosną przy regularnym podlewaniu i nawożeniu. Preferowana jest gleba o odczynie obojętnym ub lekko kwaśna (pH od 5,5 do 6,5). Sadzonki preferują stanowiska słoneczne i osłonięte od słońca. Sadzonki kwitną i owocują od czerwca do jesieni i mają długi okres owocowania.
Wybór odmian truskawek jest naprawdę spory, dlatego warto wybrać kilka odmian i zagłębić się w specyfikę sadzenia i uprawy truskawek.
Źródła:
https://fajnyogrod.pl/porady/odmiany-truskawek-w-polsce-czyli-truskawka-truskawce-nierowna/
https://extension.umn.edu/fruit/growing-strawberries-home-garden
https://naturelux.womanexpertus.com/pl/klubnika-zemlyanika/sort-klubniki-sharlotta.html
Chihura P., Soczyste truskawki. „Mam Ogród” 2014 nr 4, s. 42.
Gudarowska E., Truskawki na bis. „Działkowiec” 2014 nr 8, s. 46-47.
Zdjęcia poglądowe © Canva.