Fuksja (Fuchsia) to kwiat pokojowy uwielbiany za wyraziste, wiszące kwiaty. Należy do rodziny wiesiołkowatych i występuje w naturze jako wiecznie zielone krzewy lub drzewiaste liany. Fuksje mogą mieć liście zimozielone lub sezonowe. Fuksja rośnie naturalnie w Ameryce Południowej i Środkowej, Australii i Nowej Zelandii.
Do Europy fuksja przywędrowała pod koniec XVII wieku, a jej nazwa pochodzi od niemieckiego botanika i lekarza Leonharta Fuchsa.
W naturze fuksja może dorastać do 10 m wysokości. Ma elastyczne gałęzie pokryte małymi zielonymi lub czerwono-zielonymi liśćmi. Liście fuksji są owalne, zwężające się na końcach, o długości około 4,5 cm. Fuksja ma długi i obfity okres kwitnienia. Jej kwiaty są rurkowate lub dzwonkowate, opadające, różowe, czerwone lub rzadziej fioletowe lub białe; czasami jeden kwiat może mieć kilka kolorów. Owocami fuksji są jagody.
Gatunki i odmiany fuksji
Istnieje około 100 gatunków fuksji. Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne. W pomieszczeniach uprawiana jest niewymagająca fuksja mieszańcowa i jej różne odmiany, które różnią się czasem kwitnienia, kolorem kwiatów i wyglądem.
Fuksja mieszańcowa (Fuchsia hybrida) może mieć postać drzewa, krzewu, rośliny wiszącej. Dorasta do wysokości 0,3-1,5 m, w zależności od odmiany. Różne odmiany fuksji mieszańcowej kwitną na czerwono, różowo, fioletowo i biało oraz w wielu odcieniach tych kolorów.
Opracowano wiele odmian i kultywarów fuksji mieszańcowej. Popularne odmiany: Alfred de Groot, Annabel, Balerina, Cecile, Marinka, Santa Clara i inne.
Sadzenie fuksji
W naszym klimacie fuksja jest uprawiana jako kwiat pokojowy, ale latem może być również uprawiana na zewnątrz. Nie przetrwa polskiej zimy na zewnątrz, więc na zimę należy ją przenieść do domu. Fuksje są również uprawiane jako kwiaty jednoroczne na balkony i rabaty.
Fuksja powinna być uprawiana w jasnym, niegorącym miejscu, ale z dala od bezpośredniego, mocnego światła słonecznego. Idealny jest parapet wschodni lub zachodni. Jeśli latem w pomieszczeniu jest zbyt gorąco i duszno, lepiej przenieść fuksję na zewnątrz, wybierając miejsce chronione przed przeciągami, deszczem i gorącym południowym słońcem.
Dla fuksji odpowiednia jest mieszanka gleby do kwiatów pokojowych i gleba kompostowa. Wymagany jest dobry system drenażu, taki jak keramzyt, perlit lub wermikulit.
Rozmnażanie fuksji
Rozmnażanie fuksji przez sadzonki jest niezawodną metodą. Rozmnażane przez nasiona tracą właściwości hodowlane rośliny matecznej i dlatego ta metoda jest bardziej odpowiednia dla selekcjonerów.
Wiosną pędy fuksji przycina się o jedną trzecią, a odcięte części można wykorzystać na sadzonki. Na sadzonki lepiej jest użyć młodsze pędy, ponieważ sadzonki ze starszych pędów ukorzeniają się dłużej i rosną wolniej. Długość sadzonki powinna wynosić około 10-20 cm. Z dołu sadzonki należy usunąć liście. Pozostałe liście skraca się o połowę. Tak przygotowane sadzonki zanurza się w wodzie i przykrywa folią lub plastikową butelką. Korzenie pojawiają się po 1-2 tygodniach. Po wypuszczeniu korzeni sadzonki sadzi się w glebie.
Uprawa i pielęgnacja fuksji
Fuksja uprawiana w domu jest dość łatwa w pielęgnacji. Poniżej przedstawiamy podstawowe wytyczne dotyczące pielęgnacji tych kwiatów.
- Latem dla fuksji odpowiednia jest ciepła temperatura 18-20°C. Zimą, jeśli są ku temu warunki, fuksje powinny być trzymane w jasnym i chłodnym miejscu, najlepiej w pomieszczeniu o temperaturze 10-16°C. Można na przykład przenieść fuksję na zimę na ocieplony balkon lub loggię. Fuksje przechowywane zimą w wyższej temperaturze będą słabsze w następnym roku i będą mniej kwitnąć.
- W okresie szybkiego wzrostu – czyli od wiosny do jesieni – fuksja powinna być obficie podlewana. Roślinę należy podlać, gdy wierzchnia warstwa gleby jest sucha. Na początku i na końcu sezonu wegetacyjnego należy zachować umiar w podlewaniu. Zimą, gdy roślina jest w stanie spoczynku, należy podlewać bardzo mało, 1-2 razy w miesiącu, aby zapobiec całkowitemu wyschnięciu gleby.
- Od czasu do czasu, zwłaszcza podczas upalnej i suchej pogody, liście fuksji należy spryskiwać ciepłą, odstałą wodą. Doniczkę z fuksją można umieścić na tacy z mokrymi kamykami.
- Fuksję należy nawozić od późnej wiosny do późnego lata nawozem przeznaczonym do kwitnących roślin doniczkowych. Nawóz nie powinien zawierać dużej ilości azotu. Nawóz można stosować kilka razy w miesiącu. Zimą nie należy stosować żadnego nawozu.
Przesadzanie i przycinanie fuksji
Fuksję należy przesadzać co roku lub co drugi rok na wiosnę. Po przesadzeniu fuksję należy obficie podlać i umieścić w jasnym miejscu. Łodygi należy przyciąć o jedną trzecią. Należy też wybrać doniczkę ceramiczną w jasnych kolorach, aby się nie nagrzewała w słońcu.
Fuksję przycina się dwa razy w roku: na początku października, kiedy kończy się aktywny sezon wegetacyjny, i w środku zimy, albo wczesną wiosną, przed nowym sezonem wegetacyjnym. Jesienią usuwa się przekwitłe gałęzie 2 cm powyżej uśpionych pąków w kątach gałęzi. Usuwane są również suszone kwiaty. Podczas drugiego przycinania kształtuje się roślinę, zaleca się wtedy skrócenie łodyg o jedną trzecią. Tak pielęgnowana fuksja wypuści nowe pędy, na których utworzą się kwiaty.
Zwiędłe kwiaty należy obrywać. Jesienią liście zwykle opadają. Jeśli fuksja jest uprawiana i kształtowana jako drzewo, potrzebuje wsparcia – palika, ponieważ łodygi fuksji nie są wystarczająco mocne.
Problemy w uprawie fuksji
Chociaż fuksje są stosunkowo łatwe w uprawie, czasami, jak w przypadku każdej rośliny, mogą pojawić się trudności.
- Fuksja może cierpieć na zgniliznę korzeni z powodu niewłaściwych warunków uprawy. Ta choroba grzybicza jest spowodowana podmoknięciem gleby i nadmiernym podlewaniem. Nadmierne podlewanie, jeśli nadmiar wody nie zostanie usunięty z doniczki, może spowodować podmoknięcie gleby. W takiej podmokłej glebie korzenie zaczynają gnić. Jeśli zauważysz, że korzenie zostały zaatakowane przez zgniliznę, musisz przesadzić fuksję na nową glebę, należy też usunąć uszkodzone obszary korzeni. Zaleca się potraktowanie korzeni specjalnym środkiem grzybobójczym. Oczywiście należy również uregulować tryb podlewania i zapewnić odpowiedni drenaż.
- Liście fuksji opadają, gdy pogoda jest zbyt sucha i zbyt ciepła. W takim przypadku należy spryskać roślinę wodą i nawilżyć powietrze wokół niej. Opadające liście jesienią są zjawiskiem naturalnym.
- Liście fuksji wysychają z powodu braku wilgoci i niewystarczającej ilości światła. Podlewaj roślinę częściej i umieść ją w jaśniejszym miejscu. Ponadto w zimnych porach roku liście fuksji mogą wyschnąć z powodu nadmiernego podlewania.
- Opadające pąki fuksji. Zwykle jest to spowodowane nieprawidłowym trybem podlewania – zbyt dużą lub zbyt małą ilością wody dla rośliny. Inne możliwe przyczyny to zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura w pomieszczeniu, brak światła. Czasami fuksja zrzuca pąki z powodu przenoszenia z miejsca na miejsce lub przekręcenia doniczki w okresie nabrzmiewania pąków.
Szkodniki atakujące fuksje
Najczęstszymi szkodnikami atakującymi fuksje są mszyce, mączliki i przędziorki. Mszyce żywią się sokami roślinnymi, osłabiając w ten sposób roślinę. Roślina zaczyna więdnąć i marszczyć się. Mszyce należy zbierać z rośliny rękami lub zmywać strumieniem wody i roztworem mydła. Mszyce nie lubią cebuli i czosnku, więc produkty na bazie tych warzyw mogą być pomocne. Przygotowanymi roztworami należy leczyć nie tylko samą roślinę, ale także obszar wokół niej.
Innym szkodnikiem fuksji są przędziorki. Przędziorek przegryza liście, pokrywając je pajęczynami. Do zwalczania przędziorków nadają się te same produkty, co do zwalczania mszyc.
Mączliki żywią się sokiem roślinnym, co osłabia roślinę i zwiększa ryzyko zarażenia się różnymi chorobami. Mączliki można złapać w pułapkę, wieszając w pobliżu rośliny przylepną taśmę do zwalczania szkodników.
Jeśli szkodniki wniknęły głęboko w fuksję i nie można ich wytępić powyższymi środkami, należy zakupić specjalne organiczne lub chemiczne środki do tępienia szkodników. Podczas korzystania z takich środków należy postępować zgodnie z instrukcjami producenta.
Inne ciekawostki na temat fuksji
Na cześć fuksji nazwano jasny odcień różu i fioletu, przypominający kwiaty tego kwiatu.
Jagody fuksji magellańskiej, zwanej także fuksją zwyczajną (Fuchsia magellanica) są jadalne.
Drewno niektórych gatunków fuksji jest wykorzystywane do produkcji farb.
Wykorzystane źródła:
https://www.vle.lt
https://www.wikipedia.org
https://www.rhs.org.uk
https://floristics.info
P. McHoy „Kwiaty doniczkowe. Wybór, pielęgnacja i aranżacja we wnętrzu”. Wilno, 1997
Zdjęcia poglądowe © Canva.