Niektóre rośliny są jak przyjaciele, którzy przybywają na imprezę nieco spóźnieni, ale błyszczą i sprawiają, że wszyscy zwracają na nie uwagę. To samo można powiedzieć o cyklamenach! Kiedy widzisz te kwiaty w sklepie, prawie niemożliwe jest przejście obok nich obojętnie. Cyklameny (Cyclamen) to prawdziwy cud, kwitnący zimą lub późną jesienią. Kiedy wszystko wokół jest szare i ponure, eksplodują niczym fajerwerki jaskrawych kwiatów, wywołując zachwyt i uśmiech na twarzy.
Cyklameny, podobnie jak wiele innych roślin rosnących we wschodniej części Morza Śródziemnego, kwitną naturalnie jesienią, zimą lub wiosną, gdy pogoda staje się chłodna i wilgotna. W gorące, suche lata cyklameny przechodzą w stan uśpienia – ich liście żółkną i obumierają, a rośliny nie wykazują oznak wzrostu. W okrągłych bulwocebulach magazynują energię na następny sezon kwitnienia.
Cyklameny – jaskrawe fajerwerki kwiatów
Kwiaty cyklamenu wyglądają, jakby wisiały na cienkich łodygach nad atrakcyjnymi liśćmi i przypominają niektórym kwiatowe motyle. Kolory kwiatów wahają się od białego do wszystkich odcieni różu, lawendy i czerwieni. Rośliny te są często uprawiane jako rośliny domowe lub na zewnątrz jako rośliny jednoroczne lub wieloletnie. Chociaż istnieje wiele różnych rodzajów cyklamenów, wszystkie wyglądają bardzo podobnie. Ich najważniejszą cechą jest to, że mają bulwocebule które kurczą się wiosną, aby chronić się przed gorącym i suchym sezonem letnim. Cyklameny kwitną do trzech miesięcy.
Pochodzenie cyklamenów
Cyklamen należy do rodziny pierwiosnkowatych i rośnie w regionie śródziemnomorskim. Gatunek „Cyclamen persicum”, który uzyskał status rośliny domowej, pochodzi z Persji, czyli obecnego Iranu. Filozof Platon opisał tę roślinę już w IV wieku p.n.e. Nazwa pochodzi od greckiego słowa „kuklos”, które oznacza „koło”. Zarówno spłaszczona bulwa, jak i kształt rośliny są okrągłe. Taka bulwa może przetrwać dziesięciolecia. Znane są przypadki cyklamenów, które przetrwały nawet sto lat i nadal kwitną.
Pielęgnacja cyklamenów w domu
Czy zdecydowałeś się przygarnąć cyklamen i teraz stoi on w Twoim salonie, przypominając Ci swoim kolorowym pięknem o odległym wybrzeżu Morza Śródziemnego? Wspaniale! Ale jak zapanować nad tą pięknością i sprawić, by poczuła się jak w domu? Nie martw się, jesteśmy tutaj, aby pomóc.
Oświetlenie. Cyklameny są jak modelki – lubią jasne światło, ale bez bezpośredniego światła słonecznego, które może uszkodzić skórę. Znajdź dla nich miejsce z dużą ilością światła, ale bez bezpośredniej ekspozycji na słońce.
Podlewanie. Cyklamen lubi wilgotne środowisko, ale nie zbytnio wilgotne. Podlewaj, gdy poczujesz, że gleba w górnej warstwie staje się sucha. Należy jednak uważać – zbyt duża ilość wody może spowodować gnicie cebulki. Dlatego najlepiej jest podlewać od dołu, aby roślina mogła pobrać tyle, ile potrzebuje, a reszta wody mogła odpłynąć.
Temperatura. Cyklameny lubią chłodne środowisko. Optymalna temperatura wynosi od 10 do 15°C. Jeśli w domu jest cieplej, możesz zauważyć, że cyklamen kwitnie mniej intensywnie.
Nawożenie. Podobnie jak wiele innych roślin, cyklameny lubią dodatkowe karmienie w okresie wzrostu. W okresie kwitnienia dokarmiaj je rozcieńczonym na pół nawozem do kwiatów co 2-3 tygodnie.
Okres spoczynku. Po kwitnieniu cyklameny rozpoczynają okres spoczynku. To jak wakacje po długich miesiącach pracy. W tym okresie należy ograniczyć podlewanie i pozwolić roślinie odpocząć. Wiosną najlepiej pozwolić roślinie całkowicie wyschnąć i umieścić ją w chłodnym, ciemnym i suchym miejscu, np. w szopie. Tam będzie spać do sierpnia, kiedy jej korzenie zaczną ponownie rosnąć.
Przesadzanie cebulki. Cyklamen, jak każdy miłośnik mody, uwielbia zmiany. Po okresie spoczynku będzie gotowy do przesadzenia. Podlej go lekko, jeśli przesadzasz go do doniczki, a we wrześniu zacznij regularnie podlewać, a wkrótce pojawią się liście. Przy odrobinie szczęścia kwiaty pojawią się przed Bożym Narodzeniem.
Uprawa cyklamenów w ogrodzie
Jeżeli sadzisz roślinę w ogrodzie, posadź ją w miejscu, w którym jest chroniona przed gorącym słońcem i niekorzystnymi warunkami pogodowymi. Idealne miejsce w ogrodzie znajduje się pod drzewami lub wysokimi krzewami. Ponieważ cyklameny są niskie, najlepiej sadzić je wzdłuż krawędzi ścian, idealnie nadają się też do alpinarium. Często uprawia się je również w koszach. Cyklameny kwitną na zewnątrz od sierpnia do listopada. Jeśli sadzisz w doniczkach pamiętaj o podlewaniu od dołu – podlewanie od góry może wywołać mączniaka prawdziwego.
Późną wiosną i wczesnym latem liście cyklamenów zaczną żółknąć i opadać. Chociaż na początku może to być zaskakujące, nie martw się, Twój cyklamen jest całkowicie zdrowy, po prostu przechodzi w stan spoczynku. W okresie spoczynku cyklamen nie rośnie, więc nie potrzebuje wody ani światła. Przestań podlewać cyklamen i, jeśli to możliwe, przenieś go do chłodnej, ciemnej części domu. Cyklamen pozostanie w stanie spoczynku przez około dwa do trzech miesięcy, a potem zacznie znowu rosnąć.
Pod koniec lata przenieś cyklamen z powrotem w słoneczne miejsce i dokładnie podlej, aby go obudzić. Po kilku tygodniach zobaczysz powracające liście. Jeśli cyklamen został posadzony w ogrodzie, nie musisz robić nic specjalnego. Po prostu przestań podlewać cyklamen, gdy przejdzie w stan spoczynku i zacznij ponownie wczesną jesienią. Naturalny cykl spoczynku zajmie się całą resztą.
Choroby i szkodniki cyklamenów
Cyklameny rzadko cierpią na choroby lub szkodniki, ale czasami mogą zostać zaatakowane przez mszyce, mączniaka prawdziwego, przędziorków lub wciornastki. Można je zwalczać za pomocą mydeł owadobójczych lub pestycydów przeznaczonych dla roślin domowych. Jednak rośliny zaatakowane przez przędziorki najlepiej wyrzucić, ponieważ szkodnik ten jest bardzo trudny do zwalczenia.
Czy jest różnica między cyklamenami uprawianymi w ogrodzie i w pomieszczeniach?
W łagodnym klimacie, gdzie nie występują przymrozki, większość centrów ogrodniczych sprzedaje cyklameny bez rozróżnienia na odmiany do uprawy w pomieszczeniach i na zewnątrz. W takim środowisku cyklameny rosną równie dobrze, niezależnie od tego, czy są uprawiane jako rośliny wieloletnie w pomieszczeniach, czy w ogrodzie. Jednak w innych regionach, w tym w Polsce, można znaleźć w sprzedaży cyklameny pospolite i cyklameny odporne. W chłodniejszym klimacie odporne cyklameny można sadzić i uprawiać w ogrodzie, więc jeśli chcesz wypełnić rabatę ogrodową, potrzebujesz odpornej odmiany.
Czy cyklameny są naprawdę trujące?
Tak, cyklameny są rzeczywiście trujące. Wszystkie części cyklamenu, zwłaszcza cebulki, są trujące zarówno dla ludzi, jak i zwierząt. Mogą powodować skutki uboczne, takie jak drażliwość, wymioty, biegunka, a w ciężkich przypadkach nawet paraliż.
Szczególnie narażone są małe dzieci i zwierzęta, które mogą próbować jeść te kwiaty. Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko lub zwierzę połknęło część cyklamenu, natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub weterynarzem. Rośliny te powinny być sadzone wysoko nad podłogą i z dala od miejsc zabaw dzieci lub zasięgu zwierząt.
Tak więc, jeśli chcesz wnieść trochę koloru i ożywienia do swojego domu zimą i chcesz poświęcić trochę czasu i pielęgnacji, cyklameny będą doskonałym wyborem. Jednak, podobnie jak w przypadku wszystkich jasnych i błyszczących rzeczy, ważne jest, aby odpowiednio o nie dbać i rozumieć, czego wymagają, aby można było w pełni cieszyć się ich pięknem. I wreszcie, jak każda inna roślina, cyklamen uwielbia uwagę. Mów więc do niego, śpiewaj mu, a nawet tańcz z nim! Pewnie nie odpowie, ale przynajmniej Twój dzień będzie jaśniejszy!
Źródła:
https://www.thejoyofplants.co.uk/cyclamen
https://mastergardener.extension.wisc.edu/files/2015/12/cyclamen.pdf
https://www.gardeners.com/how-to/how-to-grow-cyclamen/7260.html
https://www.gardenbetty.com/cyclamen/
https://bestplants.com/cyclamen-outdoors/
https://www.gardenersworld.com/how-to/grow-plants/how-to-grow-indoor-cyclamen/
Zdjęcia poglądowe © Canva.