Lecznicze właściwości grzybów zwróciły uwagę naukowców stosunkowo niedawno. Dopiero na początku tego stulecia zaczęto donosić o zadziwiających właściwościach przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych shiitake, czyli twardziaka jadalnego, które zostały potwierdzone w konsekwentnych badaniach laboratoryjnych. W przeciwieństwie do shiitake, sromotnik smrodliwy od dawna jest chwalony jako uniwersalny, naturalny lek na niemal wszystkie problemy – od impotencji po dnę moczanową. Ale czy istnieją ku temu solidne podstawy naukowe? Dowiedz się, jakie właściwości specjaliści przypisują sromotnikowi smrodliwemu.
Grzyb o wielu nazwach
Jedną z najciekawszych rzeczy dotyczących sromotników smrodliwych jest prawdopodobnie ich różnorodność nazw. Jest znany także m.in. jako sromotnik bezwstydny albo wstydliwy, panna-bedka, śmierdziel, bedłka pańska, smardz cuchnący. Kształt owocnika dorosłego sromotnika smrodliwego jest niezwykle podobny do… męskiego organu płciowego. Po łacinie nazywa się on Phallus impudicus.
Jak wygląda sromotnik smrodliwy?
Sromotniki smrodliwe w lesie można spotkać pod dwoma postaciami: wspomniany wcześniej wydłużony kształt z odstającą czapeczką lub przypominającą jajo jasną kulkę wystająca z ziemi. Ta druga forma jest charakterystyczna dla młodego sromotnika smrodliwego, który jest zbierany i wykorzystywany do celów leczniczych. Gdy sromotnik smrodliwy dojrzeje i pęknie nie nadaje się już do użytku. Na tym etapie wzrostu dojrzewają jego zarodniki, które wkrótce rozniosą muchy, przyciągane przez jedną dość niezwykłą cechę tego grzyba.
W odnalezieniu go pomoże Ci charakterystyczny zapach
Sromotnik smrodliwy zwykle rośnie w gęstszych lasach liściastych lub w lasach mieszanych. Mówi się, że szczególnie lubi sąsiedztwo krzewów leszczyny. Rośnie pod ziemią, więc ci zdeterminowani, aby znaleźć jak najwięcej młodych grzybów, często zakasują rękawy i ryją w ziemi, jakby byli na polowaniu na trufle. Ale w poszukiwaniu sromotnika smrodliwego nie będziesz potrzebować pomocy psów ani świń – jego ostry zapach wyczujesz z daleka. Pamiętasz tę tajną broń, która przyciąga muchy? Dorosły sromotnik smrodliwy wydziela charakterystyczny zapach przypominający łajno. Więc kiedy następnym razem zmarszczysz nos w lesie, nie uciekaj, być może gdzieś obok rozkłada się sromotnik smrodliwy, a obok niego możesz znaleźć młode grzyby.
Czy można zbierać sromotniki?
Do niedawna sromotnik smrodliwy był pod ochroną, ponieważ ludzie często niszczyli jego owocniki, ale z czasem ochrona tego gatunku została zniesiona. Możesz więc śmiało go zbierać w lesie, a jeśli znajdziesz sromotnika wystającego z piaszczystej gleby, to trafiłeś na sromotnika fiołkowego (Phallus hadriani), jadalnego tylko w fazie „czarciego jaja”.
Jak spożywać sromotnika smrodliwego? Poskrom sromotnika
Należy podkreślić, że sromotnik smrodliwy nie jest zwykle zbierany nie w celach spożywczych, ale raczej zdrowotnych. Co prawda niektórzy twierdzą, że młody sromotnik smrodliwy smakuje jak chrupiąca rzodkiewka i chętnie jedzą go z fasolą lub po prostu z chlebem i kwaśną śmietaną. Oczywiście wszystko jest kwestią gustu i nie ma co się o to spierać. Najważniejszą rzeczą jest to, że grzyb ten nie jest toksyczny dla ludzkiego organizmu, więc nie krępuj się eksperymentować w kuchni – najgorsze, co może się zdarzyć, to nieudana próba kulinarna i zmarnowany kosz grzybów.
Najczęstsze jednak zastosowania sromotnika smrodliwego to produkcja różnych nalewek i proszków, a galaretka zawarta w grzybach jest używana jako krem odmładzający lub maść lecznicza. Niezależnie jednak od tego, do czego planujesz je wykorzystać, pamiętaj, że sromotniki smrodliwe należy obrobić zaraz po powrocie do domu z lasu. Grzyby te mają unikalną właściwość dalszego rozwoju nawet po oddzieleniu od źródła pożywienia. Tak więc w ciągu zaledwie godziny małe kulki grzybów mogą zamienić się w śliskie śmierdziele w Twojej lodówce. Internet pełen jest kuriozalnych historii o zmęczonych grzybiarzach zostawiających swoje sromotniki w torbie i budzących się w nocy z powodu trzeszczącego dźwięku (wywołanego przz grzyby poruszające się podczas wzrostu) i nieznośnego smrodu w domu.
Działanie sromotnika smrodliwego – ludowy przesąd czy wynik poparty nauką?
Jeśli poszukasz, z pewnością znajdziesz wzmianki o cudownych nalewkach ze sromotnika smrodliwego rzekomo stosowanych w dawnych czasach przez japońskich cesarzy lub angielskich królów. Być może je stosowali, ale nie przeprowadzili ani nie opisali żadnych szczegółowych badań. Przed przystąpieniem do samoleczenia należy więc pamiętać, że założenia te do dziś nie mają oficjalnego uzasadnienia medycznego. Niektóre źródła wspominają, że sromotnik smrodliwy ma dobre właściwości przeciwzakrzepowe i przeciwzapalne. Jednak wyniki te z pewnością nie są równoznaczne z żadnymi środkami opartymi na nauce. Dlatego w przypadku poważnych problemów zdrowotnych zawsze należy najpierw skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania fachowej porady.
W medycynie ludowej sromotnik smrodliwy jest stosowany w leczeniu wielu różnych dolegliwości:
- artretyzm,
- dna moczanowa,
- wrzody żołądka i dwunastnicy,
- funkcje seksualne mężczyzn,
- choroby skóry takie jak egzema czy łuszczyca,
- żylaki,
- hemoroidy,
- profilaktyka i kontrola chorób onkologicznych.
Jeśli próbowałeś już leków i chcesz dodatkowo wypróbować naturalne środki zaradcze, sromotnik smrodliwy może być jedną z alternatyw homeopatycznych. Można go stosować w różnej postaci – robić okłady, nacierać, pić. Niektórzy twierdzą nawet, że plasterek świeżego sromotnika smrodliwego może służyć jako skuteczny czopek na hemoroidy lub jako lekarstwo na silny katar i zapalenie zatok.
Niezależnie od tego, jak zdecydujesz się zastosować ten środek, koniecznie skonsultuj się z lekarzem na temat jego kompatybilności z innymi lekami lub jego wpływu na współistniejące schorzenia.
Jak prawidłowo przygotować się do zabiegów domowych?
Chociaż sromotnik smrodliwy nie wykazał żadnych rewolucyjnych właściwości leczniczych (pamiętaj o tym, gdy zobaczysz w Internecie grzyby sprzedawane za bajońskie sumy), nie zaobserwowano również żadnych znaczących skutków ubocznych. Jeśli więc chcesz wypróbować przepisy medycyny ludowej w celach profilaktycznych lub po prostu z ciekawości, sromotnik smrodliwy jest do tego dość bezpieczną opcją. Pamiętaj jednak, aby przed użyciem wykonać test alergiczny – posmaruj niewielki obszar skóry sokiem ze sromotnika smrodliwego i odczekaj co najmniej pół godziny. Nie spiesz się, zobacz, jak zareaguje Twój organizm. Pamiętaj także, że przyjmowanie różnych produktów z tym grzybem wewnętrznie może wywołać zupełnie inne reakcje. Dlatego eksperymentując, bierzesz na siebie ryzyko wszelkich możliwych skutków ubocznych lub innych nieprzyjemnych niespodzianek.
Nalewka z sromotnika smrodliwego
Eksperci medycyny ludowej twierdzą, że jedną z najskuteczniejszych form stosowania tego grzyba do samoleczenia jest nalewka ze sromotnika smrodliwego. Do jej przygotowania potrzebne będzie 50 g świeżego lub 5 g suszonego sromotnika smrodliwego oraz 200 ml najwyższej jakości wódki. Jeśli używasz świeżej sromotnika smrodliwego, po prostu delikatnie wyszczotkuj „jaja” szczotką, umyj je i pokrój na 4 części.
Do pełnej 3-tygodniowej kuracji potrzebne są 3 litry nalewki, więc każdą ilość trzeba będzie odpowiednio zwiększyć. Po pierwszym tygodniu stosowania należy zrobić tygodniową przerwę, po drugim dwutygodniową, a po trzecim trzytygodniową.
Nalewkę możesz przygotować na dwa sposoby:
- Zalej sromotnika smrodliwego wódką i pozostaw w lodówce na 14 dni. Najlepiej przygotowywać wywar w ciemnej butelce, chronionej przed dodatkowym światłem, które może wpłynąć na jakość nalewki. Codziennie delikatnie wstrząsaj, aby upewnić się, że płyn wchłonął całą suchą masę. Po 14 dniach możesz zacząć ją stosować, ale nie odcedzaj płynu – im dłużej się naciąga, tym lepiej. Napar należy przechowywać w lodówce i wstrząsać przed każdym użyciem.
- Świeży lub suszony sromotnik smrodliwy umieszcza się w słoiku i zalewa wódką. Słoik zakopuje się na głębokość jednego metra i pozostawia w ziemi na 30-40 dni. Alternatywą jest chłodne i ciemne pomieszczenie, takie jak piwnica lub spiżarnia. Jednak w tym przypadku zaleca się dodatkowo owinąć słoik folią (co należy zrobić również w przypadku słoika wykopanego z ziemi) i przechowywać go przez około 2 miesiące.
Stosowanie nalewki:
Przez pierwsze dni zacznij od 1 łyżeczki, stopniowo zwiększając ilość do 1 łyżki, a następnie do 2-3 łyżek dziennie.
Sromotnik smrodliwy w oleju
Jeśli nie tolerujesz alkoholu, możesz zrobić nalewkę z olejem. Do tego celu najlepiej użyć nierafinowanej oliwy z oliwek extra virgin lub tłoczonego na zimno, niefiltrowanego oleju lnianego. Podgrzej 200 ml oleju w kąpieli wodnej do temperatury 30°C i zalej nim 5 gramów suszonego sromotnika smrodliwego. Dobrze wymieszaj i odstaw do lodówki na 5 dni przed użyciem. Oprócz stosowania wewnętrznego, olej można również stosować na bolące stawy lub mięśnie.
Należy pamiętać, że nalewka olejowa będzie miała krótszy okres przydatności do spożycia niż nalewka sporządzona na bazie alkoholu, dlatego nie należy przygotowywać dużej ilości na raz. Olej może z czasem zjełczeć lub w inny sposób zmienić swoje właściwości, dlatego zalecamy spożycie nalewki w ciągu kilku miesięcy, co również pozwoli zachować korzystne substancje zawarte w oleju. Przechowuj nalewkę w lodówce i dobrze wstrząśnij przed użyciem.
Sromotnik z miodem
Inną alternatywą dla nalewki alkoholowej jest mieszanka sromotnika smrodliwego z miodem. Rozdrobnij świeże grzyby w blenderze lub zmiel je w maszynce do mięsa. Wymieszaj powstałą mieszaninę w równych częściach z płynnym miodem i wstaw do lodówki. Ta wersja jest idealna do leczenia przeziębień i chorób układu oddechowego.
Sromotnik z wodą
Prosty, ale wcale nie mniej skuteczny przepis. Zalać 5 gramów sproszkowanego sromotnika z 200 ml ciepłej przegotowanej wody. Odstawić na 8 godzin. Zaleca się pić 1/3 szklanki napoju 3 razy dziennie 20 minut przed posiłkiem.